PİYA GURÊAYİSÊ MILETO ZAZAY SERO
Dina sero zu mılet Çino ke bêkamiya milliye biyo zu, zu dewlete na ro. Dewleta ho rê eskerê ho rasno pê. Verva ciranunê ho de haq u huquqê ho, zon u kultırê ho qori keno.
Zu mıleti de kamiya milliye ke çine biye, u mılet nêşikino ke namê mıletê ho ra zu dewlete rono. Çıke mılet zu nêbeno, piya nêgurêeno.
Mıleto Zaza ancax eve kamiya milliye beno zu. Piya gurêeno. Eke zu nêbi, nêşikino ke haq u huquqê ho müdafa bıkero. Ya ki haqa autonomi bıżêro. Mıleto Zaza ke zu nêbi, piya nêgurea Zazaki beno ve zar. Kultırê ma beno ve zar. Roze yena ke Zon u kultırê ma her hete ra benê ve bêwayir. Zon u kultırê ma ke bi vê bewayir, roze yana mıreno.
Hefte ra avê dostê mı Dr. Zilfi Selcan´i mı rê na anekdote qesey kerde:
Zu dewe bena. Dewıẓi na dewe de zofe rey karê dewe sero zu nêbenê. Piya nêgurêenê. Roze omnoni waxtê baxçê u hêgau uwedaene yeno. Gere ke vae bıkıne, uwe biya rêhêgau u baxçu ser. Taê dewıẓi wazenê ke vae ver ra, taê ser ra, taê ki werte ra şêro.
A sere vae nêkınenê. Uwe nêanê hêgau u baxçunê ho ser. Çıke nêşikinê ke qesa ho zu ker. Hekın vêseno. Baxçey benê husk.
Serê omnoni de waxtê çayıra dewe çinıtene ke yeno, taê wazenê ke na hefte taê heftê verva ma; taê bini ki di heftey ra dıma bıçinê.
Niya hire heftey ra dıma vasê çayire tiẓi de beno husk. Çıturi ke tırpane gınena cı, was çayire de beno sımer, va saneno cı beno.
Roze usari her ho ve ho vano: “Hora dewıẓi na çayire nêçinenê. Şeri ho rê çayire de mırdiya ho bıçerine.”, sono çayire de çereno.
Tavi dêwıẓi vinenê ke her çayire de çereno. Venga zumini danê, vanê:
“Lao, her kewto çayire! Bêrê şime dımê dey cı ra kerime ke reyna çayire mekuyo.”
Taê dewıẓi vasturiye, taê, kardi, tae dariye, taê bini ki vırıng cênê, vanê:
“Ya, şime dımê i heri cı ra kerime!”
A lınge de zu dewız yeno ve lewê heri, cı ra vano:
“Hero mevınde, bıreme! Nıka dêwıẓi yenê. İ wazenê ke dımê to cı ra kerê!”
Her, dêwıẓi ra pers keno:
“Zu yeno ya ki dewıẓi pêru piya yenê?”
Dêwız vano:
“Bıreme! Pêru piya yenê.”
Her çerdayisê ho canêverdano. Nae sera dewız unciya vano:
“Hero bıreme!”
Her vano:
“İ ke nıka amey, qesa ho zu niya. Texelinê, peyser sonê.”
Raşti dewıẓi yenê. Taê vanê:
“Dımê heri bın ra cı ra kerime.”
Taê bini vanê:
“Nêbeno! Germo. Waxtê vızıkıno. Hero feqir bêdım çıturi ho qori kero? Gıl ra hevıke cı ra
kerime. Henio ke her bıterso, reyna çayire mekuyo.”
Taê bini ki vanê:
“Letê cı ra kerimê, letê vındero. Pê i letiki her şikino ho vızıku ra qori keno.”
Raşti dewıẓi unciya zu nêbenê. Dergaderg mısawre kenê, kunê tê. Her ki gıran gıran pizê ho keno mırd, sono.
* * * *
Dormê ma de Tırki, Kurdi, Hermeni estê. Ni eve feko nerm siyaset vırastene de, ideolożiyê ho propaganda kerdene de hostaê. Alavere u dalaveru zof rındi kenê. Tırki, ma Zazau ra vane:
“Ma sıma keme Tırk, eve Tırkiya gırse xelesneme!”
İslamistê Tırku vanê:
“Ma sıma eve İslam xelesneme!”
Eleviyê Tırku vanê:
“Ma sıma eve Eleveni xelesneme!”
Miliyetçiyê Kurdu vanê:
“Ma sıma keme Kurd, eve Kurdistan xelesneme.”
Hermeni ki bıne dewrimceni u solceni (ḉepçeni) de ho do ve we, iki wazene ke mıleto Zaza seweta Hermenistano gırs bıgurênê.
Ma ra xeylae Zazay na ideolożü murteber cênê, qıymet danê ve na ideolożü. Taê inam kenê ke Tırki inu xelesnenê. Taê inam kenê ke Kurdi inu xelesnenê. Taê inam kenê ke İslam inu xelesneno. Taê inam kenê ke Eleveni inu xelesnena. Taê inam kenê ke Hermeniye ke eve cepçeni propaganda kenê, inu xelesnenê. Dae ra taê seweta Hermenü de, taê seweta Kurdu de, taê ki seweta Tırku gurêenê. Seweta dinu mırenê.
Na seveu ra ma Zazay wertê ho de zu nime. Qesa ma zu niya. Uwa ma zu vae ra nêsona. Na sevevu ra ma Zazay kamiya huya milliye de pêser nime. Dormê kamiya huya miliye de zu nêbeme. Seweta zon u kultırê mıletê ho piya nêgureme.
Na deolożi eve İslam Zazaunê Sunnü verdanê ve Zazunê Elevü. Eve Eleviyeni ki Zazunê Elevü verva Zazunê Sunnü tızkenê. Heniyo ke mıleto Zaza zu mebo.
Dae ra zu partiya ma çina. Meclisê Tirkiya de vekilê ma çinê. Televizyon u radonê Zazaki çinê. Dae rao ke mıleto Zaza nêşikino ke ho ifade bıkero.
Dae ra vamê ke; kamo ke ho Zaza vineno, zon u kultırê cêdê ho ra haskeno, mecburo ke kamiya Zazauna milliye de bêro pêser.