UNESCO tarafından 2008 yılında yok olan diller arasında gösterilen Zazaca için Zaza Dernekleri dillerine sahip çıkmak adına Ankara'ya çıkarma yaptı.
19 Şubat Pazar günü Ankara Meyra Palas Hotel'de düzenlenen Zaza Dil Etkinliği'ne Türkiye'nin dört bir yanından yoğun bir katılım oldu. Salona sığmayan katılımcılar Zaza Dili için pankartlar açıp yetkililerden taleplerde bulundular.
"ZAZACA ANAYASAL GÜVENCE ALTINA ALINMALI"
Zaza Dili Etkinliği Programı açılış konuşması yapan Bukan, Dil bilimciler tarafından Zazaca'nın ayrı bir dil olduğunu hatırlatarak Zazacayı Kürtçenin yada Türkçe'nin lehçesi yapmaya çalışanlara bir anlam veremediklerini söyledi.
Bukan; "Biz Zazalar ayrı bir halkız, Zazaca da hiç bir dilin lehçesi değildir. bizler artık lehçe ve birilerine bağlı olmayı konuşmaktansa dilimizi korumaya ve geliştirmeye zaman harcamalıyız. UNESCO 2008 yılında yayımladığı raporda Zaza Dilinin yok olma ile karşı karşıya kaldığını belirtilmişti. Bizler dilimizi yaşamalıyız, yaşatmalıyız. yetkililer tarafından dilimizin anayasal güvence altına alınması gerekiyor" ifadelerini kullandı.
"BİLİRKİŞİ SEÇİMİNDE DİKKAT EDİLMELİ"
Eğitim Müfredatında Artuklu Üniversitesinin Bilirkişi olarak gösterilmesinin yanlış olduğunu belirten Bukan, Zazaların çoğunluğunun yaşadığı Bingöl ve Tunceli illerindeki Üniversitelerin bilirkişi olması gerektiğini söyledi. Bukan; "Mardin Artuklu üniversitesinin Zazaca yayınladığı kitabın diline baktığımızda; kullanılan dilin yüzde 12'si Zazaca, yüzde 20'si bozuk Zazaca geri kalan kısmı ise Kürtçe yazılmış. Hal böyle olunca Zazaca Dilinin gelişmesini bekleyemeyiz. Zaza halkının çoğunluğunun yaşadığı ve Zaza akademisyenlerin olduğu Bingöl Üniversitesi ile Tunceli Munzur Üniversitelerinin bilirkişi olarak gösterilmeleri gerekiyor. Dilimizin geleceği için bu çok önemli" Dolayısı ile derhal Artuklu üniversitesinden alınıp Bingöl ve munzur üniversitesine verilmesi gerekli bunun için mücadele edeceğiz dedi. Zaza halkının kolektif birliktelik sağlaması ve haklı taleplerini hayata geçirmek için en kısa zamanda Zazaların yoğun yaşadığı illerde dernekler kuracaklarını, akabinde mutlaka Zaza federasyonu kuracağız.
Bukan, devlet eliyle yayın yapan bir kanal istediklerini belirterek, Zazaların yıllardır bu konuda bir çalışmanın yapılmasını beklediğini aktardı. Bukan; "TRT Kurdi, TRT Avaz gibi, TRT Zaza'nında kurulmasını talep ediyoruz. Devletin bu konuda ayrım yapmaması gerekiyor. Zazaca yayın yapan bir kanal olmalıdır" dedi.
"ZAZACA YOK OLMA YOLUNDA"
Zaza Dernekleri ve Organizasyon Kurulu Başkanı Murat Bukan, Zaza-Derneklerinin Türkiye'de 8-10 Milyon Zaza'nın dilini, kültürünü yaşatmak için kurulan bir dernek olduğunu belirterek, "UNESCO'nun 2008 raporunda da belirttiği gibi Zazaca bugün yok olma yolunda neredeyse ilk sırada geliyor. Oysa bugün dünyanın dört bir yanında dil bilimcilerinin belirttiği gibi dünyanın en geniş en eski dillerinden biri Zazacadır. Özellikle bu konuda Türkiye'de son kırk elli yıldır yoğun bir asimile olayı ile karşı karşıyadır. Bununla birlikte geçmişe dönük tarihi ve kültürü yarınlara taşıma adına çalışmalar yapıyoruz.
"9 İLDE DERNEKLEŞTİK"
Dernekler konusunda da yoğun bir çalışmalarının olduğunu belirten Bukan, Türkiye'de 9 ilde dernekleştiklerini söyledi. Bukan; "Halkımızdan gelen bu yoğun talebe sessiz kalamadık ve halkımızın sesine ses olmak için bu organizasyonu yaptık. Hükümetimize bir konuda seslenmek istiyorum. Ülkede yaşayan 8-10 milyon Zazanın Televizyon konusunda memnun olmadığını söylemek istiyorum. Zazaca dili içinde bir televizyon talep ediyoruz. Bunun yanı sıra dilimizin anayasada güvence altına alınmasını istiyoruz. Milli Eğitim müfredatında Zazacanın bir dil olarak kabul edilmesini istiyoruz" şeklinde konuştu.
"EMEĞİ GEÇENLERE TEŞEKKÜR EDİYORUM"
Programın çok yoğun bir katılım ve çok samimi bir ortamda geçtiğini belirten Bukan; "Bundan sonraki zamanlarda da Ülkemiz ve halkımız için daha güzel şeyler yapacağız. İyi başladık umarım sonunu da iyi getiririz. Cumhurbaşkanımız ve birçok sanatçılarımız bazı nedenlerden dolayı bugün ki programımıza katılamadılar . Bu programda emeği geçen, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Cevdet Yılmaz'a, Bingöl Belediye Başkanı Yücel Barakazi'ye, Bingöl Online Gazetesi İmtiyaz Sahibi Hakim Değişgeç'e, Bingöl Sürmanşet Gazetesi İmtiyaz Sahibi Mahfuz Demir'e , BİNYAR'a ve Desteklerini esirgemeyen birçok isimsiz kahramana teşekkür ediyorum. Bu program bir başlangıç oldu ve inşallah ileriki zamanlarda daha güzel bir programlar yaparız" ifadelerini kullandı.
"AİLENİZLE ZAZACA KONUŞUN"
Bingöl Belediye Başkanı Yücel Barakazi'nin konuşmasının tamamını Zazaca yaparak büyük beğeni toplarken, ailenizle Zazaca konuşun tavsiyesinde bulundu. Barakazi; "Bu program ile alakalı epey bir konuştuk daha güzel ve kaliteli bir program olması konusunda ve buna karar verdik. UNESCO'nun geçmiş yıllarda Zazaca ile ilgili bir anonsu oldu ve bizde çalışmalar başlattık. Daha önce Bingöl'de Zazaca tiyatro yapan ve şuan Zazaca film yapma düşüncesi içinde olan arkadaşlarımız da var. bizler onlarında çalışmalarını destekleyeceğiz. Türkiye'nin farklı şehirlerinden katılım oldu. Bizim Üniversitemiz ve Milli Eğitim Müdürlüğümüz bu konuda birtakım çalışmalar yapıyor. Bizde belediye olarak özellikle tiyatro, film ve Bingöl'ün tarihi yerlerini tanıtan hem müzik hem de Bingöl'deki tarihi yerleri tanıtan bir çalışma yaptık. Değerli Bingöllüler Zazacayı konuşun yazın, çocuklarını ve eşlerinizle Zazacayı sürekli konuşun ki gelecekte hem bu dili yazalım hem de konuşalım" şeklinde konuştu.
"ZAZACA KIYAMETE KADAR YAŞAYACAK"
Murat BUKAN tarafında ‘Dünya Anadil Günü’ dolayısıyla düzenlenen etkinlikle, Türkiye’nin dört bir yanındaki Zazaların Ankara Buluşmasına AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Cevdet Yılmaz'da katıldı. Yılmaz'ın programda yaptığı konuşmada, “Benim siyasette en fazla hoşlandığım şeylerden biri, siyasetle seyahat arasında yakın bir bağlantı var. Bingöl’ü siyaseti girdikten sonra daha fazla tanıdım, kendi memleketim ama. Gezilmeye görülmeye değer bir şehir.Burada çok güzel bir etkinlik görüyoruz. Bingöl’den ayağımızın tozuyla. Uçaktan inip hızla buraya geldik, çok da hızlı geldik, kazasız belasız. Organizeyi yapan sayın Murat BUKAN ve değerli arkadaşlarımıza çok teşekkür ediyorum. Emeği geçen herkese yürekten teşekkür ediyorum, sizden de alkış istiyorum. UNESCO’nun tehlike altında dediği dillerden olduğu deniyor, Zazaca’nın. Gönül rahatlığıyla şunu söyleyebilirim, Zazaca kıyamete kadar yaşayacak. Biraz emek, zaman harcayacağız.. Hiçbir risk de görmüyorum ben. Dilerimiz, renklerimiz, çeşitliğimizi Cenab’ı Allah’ın ayetleridir. İnsanların renklerinin, dillerinin farklı olması bir çatışma sebebi değilir. Birbirlerini tanımaları için vesiledir. Hepimiz tek tip olsaydık, birbirimizden öğreneceğimiz bir şey kalmazdı ve bütün diller hangi dil aklınıza gelirse gelsin, hipimizin dilidir. Bütün insanlığın dilleridir. Zazaca sadece Zazaların bir değeri değildir, bütün insanlığın değeridir. Bu dili korumak da bütün insanlığın bir sorumluluğudur” ifadelerini kullandı. “Bizi birbirimize düşürmeye çalışanlar, şu veya bu özelliğimizden dolayı, vereceğimiz en güzel cevap birbirimizin hukukuna sahip çıkmaktır” diyen Yılmaz, “Niye Avrupa’da 3 dil biliyor insanlar konuşuyor da, biz niye yapmayalım bunu? Bizim eskilerimiz bilirlerdi. Bunlar tabii şeyler. Bunu biz tekrar hatırlamamız lazım. Kafasını bir yere vurup bazen insanlar hafıza kaybına uğruyorlar ya toplumlar da bazen o kayba uğruyor. Bizim değerlerimizi, kültürümüzü hatırlamamız lazım. Bu işlere tabi olarak bakmamız lazım. Etnik milliyetçilik tehlikesine düşmememiz lazım” şeklinde konuştu.
Yılmaz, “Kimliklere saygı duymalıyız, bütün kimliklere, farklı dinlere, etnik gruplara ama kimlik siyaseti yapmamalıyız. Kimlikleri bir rant aracına dönüştürmemeliyiz, ideoloji haline getirmemeliyiz. Bunu yaptığımız zaman aslında o kimliklerin içinde de boşaltıyoruz” dedi.
Bingöllü komedyen Abdullah Caf, Zazaca Stand Up gösterisi ile katılımcılara keyifli dakikalar yaşattı. Bingöl Belediyesi Şehr-i Bingöl Tiyatro ekibi Zazaca gerçekleştirdikleri skeçlerinde büyük beğeni topladı. Ses Sanatçıcı Yakup Koçak, Zazaca şarkılar eşliğinde konuklara halaylar çektirdi. Bingöllü Ozan Hacı Gürhan, ‘Ben Anadoluyum’ şiirini seslendirip birlik mesajı verdi. Programda, Bingöl Belediyesi tarafından hazırlanan Zazaca için Söyle Sinevizyon gösterimi de yapıldı.
Programa; AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Bingöl Milletvekili Cevdet Yılmaz, AK Parti Manisa Milletvekili Selçuk Özdağ, AK Parti Bingöl Milletvekili Enver Fehmioğlu, Bingöl Belediye Başkanı Yücel Barakazi, Kalkınma Bakanı Yardımcı Yusuf Coşkun, Bingöl Eski Milletvekili Kazım Ataoğlu, çok sayıda bürokrat ile Akademisyen'in yanı sıra Türkiye'nin birçok ilinden katılım oldu.
Program birçok ulusal kanal tarafından canlı yayınlandı.
